Ngôi nhà số 9, ngõ Compoint, quận 17, Paris (Pháp), nơi Nguyễn Ái Quốc từng sống và làm việc từ năm 1921 đến năm 1923 đã đổi thay khá nhiều. Dù ngôi nhà không còn được giữ nguyên trạng nhưng hàng ngày, lượng du khách tới tham quan và tìm hiểu về cuộc đời và những năm tháng Người hoạt động cách mạng tại Pháp chưa bao giờ ngớt.
Căn phòng nhỏ nằm trên tầng 2 ngôi nhà số 9, ngõ Compoint trước kia nằm trong khu công nhân nghèo. Căn phòng của Nguyễn Ái Quốc chỉ rộng chừng 9 mét vuông, thiếu thốn, sơ sài, hầu như không có đồ đạc và không có phương tiện sưởi ấm. Mỗi mùa đông đến, để chống chọi lại giá buốt, mỗi buổi sáng trước khi đi làm, Bác để một viên gạch vào bếp lò của chủ nhà. Đến chiều, Người lại lấy viên gạch ra, bọc trong những tờ báo cũ rồi để trên giường cho đỡ rét.
Đến nay, sau nhiều lần sửa chữa, ngôi nhà cũ đã được phá đi để xây mới, căn phòng Người từng sống chỉ còn lại một tấm biển gợi nhớ về thời gian Bác Hồ từng hoạt động tại Paris rằng “Tại đây, Nguyễn Ái Quốc, còn được biết đến với tên gọi Hồ Chí Minh đã từng sống và chiến đấu cho độc lập, tự do của dân tộc Việt Nam và các dân tộc bị áp bức từ năm 1921 đến năm 1923”. Các hiện vật của Người khi sống tại đây đã được Đại sứ quán Việt Nam chuyển về Bảo tàng Hồ Chí Minh. Trong đó có một viên gạch hồng – là hiện vật liên quan đến những năm tháng khó khăn Người đã sống tại Pháp.
Không chỉ có ngôi nhà số 9, ngõ Compoint, Bảo tàng Lịch sử (Musée de l’Histoire Vivante), thành phố Montreuil, ngoại ô Paris cũng là nơi được nhiều người dân Việt Nam đang sinh sống tại Pháp tới thăm. Nơi đây trưng bày tranh ảnh và các thông tin về lịch sử của thành phố và vùng ngoại ô Paris, về chế độ thực dân và con đường giải phóng chế độ thực dân.
Từ năm 2000, bảo tàng đã dành một phòng trưng bày trang trọng với tên gọi “Không gian Hồ Chí Minh” để phục dựng lại căn phòng mà Hồ Chí Minh đã từng sống ở ngõ Compoint với đồ đạc được chuyển về khi ngôi nhà tiến hành tu sửa như cánh cửa và tấm biển nhà số 9, một số các vật dụng như vài tấm ván lát sàn, tấm thẻ hành nghề, thẻ Đảng viên Đảng Cộng sản Pháp của Bác, các bức thư mà Bác Hồ viết cho Đảng Cộng sản Pháp và các hoạt động của Người tại Pháp.
Ngay bên cạnh nhà bảo tàng là một bức tượng bán thân của Bác, được đặt trong khu vực trang trọng, giữa một không gian xanh mát và trong lành, được chăm sóc cẩn thận, nơi mọi người có thể tới dâng hoa, thể hiện tấm lòng thành kính đối với Bác. Nội dung ghi ở tấm biển dưới bức tượng: “Chủ tịch Hồ Chí Minh 1890 – 1969, người anh hùng giải phóng đất nước, nhà văn hóa lỗi lạc của Việt Nam” (theo UNESCO 1987).
Ngoài ra, tại Pháp có 7 đường, phố mang tên danh nhân văn hóa thế giới Hồ Chí Minh :
1- Allée Ho Chi Minh, 69700 Givors, nằm ở phía nam Lyon, thuộc Rhône.
2- Allée Ho Chi Minh, Le Port, Saint-Denis, Réunion (một tỉnh hải ngoại Pháp).
3- Avenue Ho Chi Minh, 56600 Lanester (thuộc tỉnh Bretagne).
4- Rue Ho Chi Minh, La Possession, Saint – Denis, Réunion.
5- Rue Ho Chi Minh, 69120 Vaulx-en-Velin (thuộc tỉnh Rhône-Alpes).
6- Rue Ho Chi Minh, Pointe – à – Pitre, Guadeloupe (một tỉnh hải ngoại Pháp).
7- Rue Ho Chi Minh, 69200 Vénissieux (nằm ở phía nam thành phố Lyon).
Dấu tích Việt trên đất Pháp tổng hợp
Ảnh: internet