Cách đây 25 năm, lần đầu tiên trong lịch sử lễ trao giải Oscar xướng lên cái tên “Mùi Đu Đủ Xanh” được đề cử cho hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài hay nhất. Phim đã được trao giải Caméra d’Or (Máy quay vàng) cho Quay phim xuất sắc tại LHP Cannes 1993 và Giải César cho Phim đầu tay xuất sắc của Viện Hàn lâm Nghệ thuật và Kỹ thuật Điện ảnh Pháp.
Năm 2015, phim lọt vào danh sách “100 bộ phim châu Á hay nhất mọi thời đại” tại LHP Busan và đứng ở vị trí thứ 66.
Mùi Đu Đủ Xanh (Tên tiếng Pháp: L’odeur De La Papaye Verte; tiếng Anh: The Scent of Green Papaya) là phim truyện đầu tay của đạo diễn người Việt Trần Anh Hùng. Dẫu toàn bộ kinh phí được người Pháp tài trợ, phim trường thực tế cũng được dàn dựng tại Pháp, thế nhưng toàn bộ dàn diễn viên chính, ngôn ngữ phim và cả bối cảnh của Mùi Đu Đủ Xanh đều mang đậm màu sắc Việt Nam.
Mùi đu đủ xanh có thể nói chính là tác phẩm định hình cho phong cách phim Trần Anh Hùng sau này: chậm rãi, sâu lắng, nhiều ẩn khuất, ẩn dụ. Bộ phim được cho là thành công rực rỡ khi khắc họa thành công vẻ đẹp tâm hồn người Việt Nam: truyền thống và thuần khiết.
Trong gia tài chưa đầy 10 bộ phim, đạo diễn Việt kiều gây bất ngờ với các tác phẩm được thế giới trầm trồ như: Xích lô/Cyclo (1995), Vĩnh cửu/Eternity (2016), Rừng Na Uy (2008)…
Phim của Trần Anh Hùng được làm ra nhằm tạo dựng lại hình ảnh về Việt Nam mà Anh Hùng đã mất khi di cư đến Pháp cũng như cung cấp cho khán giả một cái nhìn khác về Việt Nam khi mà phim về đề tài này của điện ảnh Pháp và điện ảnh Mỹ đang chiếm ưu thế. Chúng được xây dựng trên kiến thức của Anh Hùng về ngôn ngữ, văn hóa Việt và (ở bộ phim thứ hai và thứ ba) là từ kinh nghiệm của Anh Hùng trong những lần viếng thăm Việt Nam.
Phong cách làm phim của Anh Hùng có thể gói gọn trong câu: Nghệ thuật là sự thật được đeo mặt nạ. Ông khước từ cách làm phim kể chuyện, lối mòn kiểu truyền thống, đi theo kiểm làm phim mới với ngôn ngữ điện ảnh mới: đánh mạnh vào cảm giác của người xem khiến họ thưởng thức chúng không phải bằng cái đầu duy lý nữa mà bằng cảm giác của ngôn ngữ cơ thể
Media99 tổng hợp